ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΝΕΟ ΑΥΡΙΟ

Ιανουαρίου 16, 2009


ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΝΕΟ ΑΥΡΙΟ



Αναδημοσίευση

Κατηγορίες: ΚΟΙΝΩΝΙΑ & ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΚΟΜΜΑΤΑ & ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΚΟΣΜΟΣ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΚΟΜΜΑΤΑ — dimkaramitsas @ 6:25 μμ



ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΝΕΟ ΑΥΡΙΟ

Η ΕΦΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΜΗΧΑΝΗΣ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ, ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ,

ΤΟ ΑΥΡΙΟ ΚΑΙ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΣ … .







Επιστρέφω στα ημέτερά … .Στα «λημέρια» μου.



Α. Χρόνια αναρωτιόμουν με τον καπιταλισμό και τις μεθόδους παραγωγής που ακολουθεί … τι τον γέννησε και ποιος είναι ο ρόλος του στην ζωή μας.

Η επιστήμη και οι εφευρέσεις γέννησαν τον καπιταλισμό και τις μεθόδους παραγωγής του ή αυτές είναι γέννημα του καπιταλισμού;

Στην πορεία της Ιστορίας το ένα συνέδραμε το άλλο τόσο αποφασιστικά που δύσκολα μπορείς να τα διαχωρίσεις, εάν δεν εμβαθύνεις. Εάν όμως δούμε βαθύτερα στις δομές του συστήματος μπορούμε να πάρουμε θέση στο ερώτημα που φαντάζει άλυτο.

Το ένα σαφές και αδιαμφισβήτητο στοιχείο είναι ότι οι εφευρέσεις, οι ανακαλύψεις που δημιούργησαν και χαρακτήρισαν την βιομηχανική εποχή και τον πολιτισμό της προηγούνται της εμπορικής εκμετάλλευσής τους.

Το ζήτημα είναι λυμένο στο στάδιο αυτό: η εφεύρεση προηγείται της εκμετάλλευσής της.

Ας πάμε όμως πιο πίσω, στα γενεσιουργά αίτια της εφεύρεσης.

Η «εφεύρεση» έχει σχέση αιτίας – αιτιατού με τον καπιταλισμό της εποχής κατά την οποία ξεκίνησε ή μήπως υπάρχουν άλλοι κύριοι ή κυριότεροι παράγοντες που θέτουν την συσσώρευση χρήματος σε θέση παράγοντα ήσσονος σημασίας;

Πρώτα από όλα ξεκινάμε από ένα δεδομένο: οι έρευνες για νέες ανακαλύψεις χρειάζονται ολοένα και μεγαλύτερα χρηματικά ποσά και τις περισσότερες φορές στον σύγχρονο κόσμο χρηματοδοτούνται από εταιρείες, οι οποίες τις κατοχυρώνουν στο όνομά τους. Σε αυτό έχω να κάνω κάποιες παρατηρήσεις. Το 1^ο είναι ότι στην χρονική απαρχή της χιονοστιβάδας των ανακαλύψεων / εφευρέσεων δεν υπήρχαν τέτοιου είδους δεδομένα, υπήρχαν μόνο οι ιδέες ή οι παρατηρήσεις των εφευρετών.

Ως 2^ο θα πρέπει να επισημάνω ότι οι έρευνες που χρηματοδοτούν εταιρείες αποσκοπούν συνήθως στην πρακτική εφαρμογή προϋφιστάμενων ανακαλύψεων ή θεωριών άλλων προσώπων. Προηγείται και πάλι ο παράγοντας ανεξάρτητη ανθρώπινη σκέψη.

Συνακόλουθη με αυτό είναι και η 3^η παρατήρηση, ότι οι εταιρείες χρηματοδοτούν και σκοπεύουν στην πρακτική εμπορική εφαρμογή θεωριών και ανακαλύψεων, ενώ άλλες που μπορεί να είναι εξίσου σημαντικές ή σημαντικότερες για την ανθρωπότητα μένουν χωρίς προβολή και προσπάθεια πρακτικής αξιοποίησής τους.



Ας ξαναγυρίσουμε πίσω στην εποχή των ανακαλύψεων, που ξεκίνησαν την πορεία της ανθρωπότητας προς την καπιταλιστική /βιομηχανική κοινωνία. Οι σημαντικότερες ίσως από αυτές ήταν η ανακάλυψη του ηλεκτρισμού και η ανακάλυψη της δύναμης του ατμού. Για τον Θαλή τον Μιλήσιο, στον Γκιλμπερτ, τον Γκέριγκε, τον Ντι Φε, τον Γκρέϋ, τον Φραγκλίνο, τον Φαραντέι, τον Κουλόμπ, τον Βόλτα, τον Ομ, τον Τζάουλ, τον Μάξγουελ και πολλούς που ακολούθησαν θα έλεγα ότι ήταν ερευνητές και όχι επιχειρηματίες. Το ίδιο και με τον ατμό, από τον Αρχιμήδη στον Ηρωνα (κυρίως σε αυτόν) και από εκεί στον Παπέν, τον Σέιβερυ, τον Νιούκομεν και τον Βαττ. Είναι σαφές πως οι άνθρωποι αυτοί ερευνούσαν και δεν σκέπτονταν χρήματα και επιχειρήσεις. Η σύνδεση ανάμεσα στην αρχαία ελληνική σκέψη (που στην πραγματικότητα εκπηγάζει από την φιλοσοφία, την ευρύτερη πνευματική αναζήτηση) και την σκέψη της προβιομηχανικής εποχής είναι σαφής και δεν χρήζει ανάλυσης. Η σύνδεση ήλθε και η επαφή ξεκίνησε από την διάδοση και μελέτη του Αριστοτέλη αρχικά και εν συνεχεία άλλων σωζόμενων έργων των αρχαίων Ελλήνων.

Οι προκαπιταλιστές και οι πρώτοι καπιταλιστές ενδιαφέρονταν για το εμπόριο και τα λάφυρα των πολέμων και όχι για τις ανακαλύψεις. Το ενδιαφέρον τους είναι ουσιαστικά όψιμο, όταν είδαν πως υπάρχουν δυνατότητες πρακτικής εφαρμογής των ανακαλύψεων με οικονομικά αποτελέσματα. Η ίδια η κατοχύρωση ευρεσιτεχνιών και της εν γένει αποκαλούμενης βιομηχανικής ιδιοκτησίας έρχεται πολύ αργότερα από τις πρώτες ανακαλύψεις. Βασιλείς/κράτη και εταιρείες έσπευσαν στην συνέχεια να στηρίξουν τους εφευρέτες με αντάλλαγμα τα ωφελήματα από την εφαρμογή των εφευρέσεων.

Πίσω από τις παρατηρήσεις αυτές που φωτίζουν αρκετά τα πράγματα και δίνουν σαφή την εικόνα ότι η έρευνα και οι ερευνητές προηγούνται, υπάρχει ένα άλλο υπόβαθρο, το υπόβαθρο των βιοτικών αναγκών. Αυτό έθεσα με βάση την θεωρία μου των βιοτικών αναγκών και πρέπει να εξετάσουμε για να δούμε από πού προκλήθηκε η κίνηση της ιστορίας.

Θα θέσω τις πιο πιθανές παραμέτρους- απαντήσεις που μπορούν συνολικά και να συνυπάρχουν : η 1^η είναι η ίδια η ανάγκη κάλυψης των υλικών βιοτικών αναγκών των ανθρώπων, η ανάγκη συνδρομής στην προσπάθεια αυτή ή η λύση ενός προσωπικού προβλήματος /ανάγκης είναι μία από τις σημαντικότερες πιθανές αιτίες. Αιώνια ήταν και παραμένει η αναζήτηση του ανθρώπου για την ευχερέστερη και πληρέστερη κάλυψη των βιοτικών του αναγκών, για την πιο αποδοτική και ξεκούραστη εργασία, για την «απελευθέρωσή» της ζωής και του χρόνου του από την κοπιώδη αναζήτηση της κάλυψης των βιοτικών του αναγκών.

Θα μπορούσε να τεθεί από αρκετούς το ερώτημα: γιατί οι όποιες εφευρέσεις σταμάτησαν στα χρόνια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και δεν εξακολούθησαν, την απάντηση θα την δώσει η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία (αρχικά), η υποδούλωση της σκέψης και η «σωτηρία της ψυχής». Οι πρακτικές και οι θεωρίες που αναπαρήγαγαν τα ανωτέρω φαινόμενα, θεωρίες ή και δοξασίες στην πορεία της ανθρώπινης ιστορίας και κυρίως όσοι προσπάθησαν να θέσουν την ιστορία της ανθρωπότητας σε ένα νεκρικό πάγο που βόλευε τους ίδιους. Η θεωρία του «τέλους της ιστορίας» έχει ξανά υπάρξει … .

Περνώντας από τις υλικές βιοτικές ανάγκες στις ψυχικές , στις άϋλες, υπάρχει ένα ενδιάμεσο στάδιο που εξηγεί την ύπαρξη των εφευρετών και τις αναζητήσεις τους, είναι η αδιαφορία τους για την ύλη, για τις υλικές βιοτικές ανάγκες, το γεγονός είτε ότι τις είχαν εξασφαλισμένες ή τις άφηναν στην άκρη και έφταναν σε μία ψυχική – πνευματική μετάσταση, «τρεφόμενοι από τις ιδέες τους».

Συνεκτικά και συνακόλουθα με αυτό ο βιοτικός νόμος της αναζήτησης της ισότητας σε μία κοινωνία ανισοτήτων είναι βέβαιο πως έπαιξε τον ρόλο του για να πείσει αυτούς τους ανθρώπους είτε να αδιαφορήσουν για τα κοινωνικά δεδομένα – τεκταινόμενα είτε να αντιπαρέλθουν την ανισότητα με την δική τους αναγνώριση και μετάσταση σε περίοπτη ή άλλη προσωπική διάσταση στην κοινωνία.

Η ύπαρξη όμως των ερευνητών προκαλείται από την συνείδηση ενός κυρίαρχου για τον άνθρωπο βιοτικού νόμου, του νόμου της θνητότητας, που προκαλεί μια βαθύτερη μελέτη – αναζήτηση του νοήματος της ίδιας της ύπαρξης και της ζωής. Η επικράτηση πάνω στα βιοτικά μας χαρακτηριστικά, ακόμα και πάνω στις βιοτικές συνθήκες προκαλούν την βαθειά έρευνα ως μέσο για να ξεπεραστεί.

Ο ερευνητής δεν ζει στο σήμερα για το σήμερα, έχει την ψευδαίσθηση ότι ζει στο διηνεκές. Βλέπει, φαντάζεται ή οραματίζεται την αντανάκλασή του σε κάθε κοινωνία, σε κάθε χρονική στιγμή και αφιερώνει την ζωή του στην εξήγηση των βιοτικών αναγκών και στη νίκη επί αυτών.

Όχι πως δεν γνωρίζει ότι θα πεθάνει, αλλά αψηφά τον θάνατο θεωρώντας πως θα τον νικήσει η ενεργειακή του δομή και η εξακολούθηση της παρουσίας του στο κοσμικό ανθρώπινο γίγνεσθαι.



Β. Πήγε βαθειά όμως η ανάλυση και το ζητούμενο είναι η κοινωνική πραγματικότητα, το κοινωνικό σύνολο, η ανθρώπινη ολότητα και το μέλλον της.

Πρέπει πρώτα από όλα να σταθούμε για μία ακόμα φορά ψηλά, στην «στρατόσφαιρα» της παρατήρησης του πλανήτη. Ο σύγχρονος κόσμος, ο άνθρωπος είναι προσανατολισμένος στις βιοτικές του ανάγκες και στην κάλυψή τους. Στην πραγματικότητα εκεί ήταν ο άνθρωπος πάντα προσανατολισμένος. Οι βιοτικές ανάγκες είναι ο μόνος φυσικός νόμος που διατρέχει την ανθρώπινη ιστορία.

Οι βιοτικές αυτές ανάγκες παράγονται μέσα από ένα σύνολο τεχνικών που στηρίζονται σε μηχανές και είναι πλέον ο ίδιος ο άνθρωπος που έχει προσαρμόσει την ζωή του στην λειτουργία των μηχανών, στα δικά τους μηχανικά χαρακτηριστικά. Η ίδια η κοινωνία δομείται, ώστε να λειτουργεί σαν μία μηχανή και οι άνθρωποι αποτελούν τα εξαρτήματά της.

Ο μηχανισμός της λειτουργίας της κοινωνίας «μιμείται» και είναι ευθέως αντίστοιχος αυτού μιας μηχανής. Η αντίληψη του χρόνου και του ακριβόχρονου, η εξυπηρέτηση των βιοτικών αναγκών του καθενός από την θέση του ή την διατήρησή του σε θέση χρήσιμου γραναζιού μιας μηχανής, η αναπαραγωγή χρήσιμων για την κοινωνία – μηχανή γραναζιών μέσα από τα συστήματα παιδείας, η ίδια η λογική της συνεχούν τροφοδοσίας της μηχανής με ύλη και ενέργεια για να συνεχίσει να λειτουργεί, αδιαφορώντας για τις πηγές και την εξάντλησή τους. Η πυραμιδοειδής συνθήκη της ύπαρξης «εγκεφάλων» που προσδιορίζουν την λειτουργία της μηχανής και εκτελεστικών εξαρτημάτων. Ο απρόσωπος προσδιορισμός των λειτουργικών εξαρτημάτων του συστήματος … .

Το ίδιο το σύστημα φτιάχθηκε ώστε να λειτουργεί στους ρυθμούς της μηχανής, ώστε να μπορέσει αυτή να είναι «παραγωγική», να καλύψει τις ανθρώπινες βιοτικές ανάγκες. Αυτό που σήμερα θεωρούμε «νομοτέλεια» στην λειτουργία της κοινωνίας, είναι οι κανόνες λειτουργίας του συστήματος της μηχανής. Όμως ούτε ήταν πάντα έτσι τα πράγματα στα κοινωνικά συστήματα, ούτε νομοτελειακά θα είναι. Οι μηχανές παλιώνουν και γίνονται μη αποδοτικές, πρέπει να αλλαχθούν με νέες, πρέπει ίσως να τροποποιηθούν ή να αποκτήσουν νέα χαρακτηριστικά … . Στο όλο πλαίσιο του συστήματος, που είναι δομημένο και υπάρχει για να εξυπηρετεί βιοτικές ανάγκες παραλείπουμε να σκεφτούμε ότι υπάρχει ιδιοκτήτης και μηχανικός που σχεδίασε το σύστημα, την μηχανή. Πολλές φορές, τις περισσότερες ίσως, αυτοί οι δύο ταυτίζονται: ο ιδιοκτήτης κάνει τον μηχανικό ή του παραγγέλνει κάτι κατ’ όπως το θέλει και τον ελέγχει συνεχώς στην εργασία του. Είναι η εξουσία και η έκφρασή της η πολιτική από την μια και οι «μηχανικοί» από την άλλη, πραγματικοί ή καθορισμένοι, διορισμένοι ή εκλεγμένοι αλλά πάντα υπάκουοι στο σύστημα και στα αφεντικά τους που ταυτίζονται με αυτό.

Η εξουσία, όποια και εάν ήταν από την άποψη των προσώπων δεν άλλαξε ποτέ επιδιώξεις, αυτό που πάντα την ενδιέφερε ήταν να λειτουργεί η μηχανή που την θέλει στην κορυφαία θέση της πυραμίδας, εκεί που ορίζονται κυριαρχικά οι λειτουργίες και τα γρανάζια. Η έκφρασή της, η πολιτική είναι και αυτή δομημένη ως σύστημα με τους αυτούς όρους όπως και η μηχανή που παράγει. Εγκέφαλοι, εξαρτήματα, γρανάζια … . Μην απορείτε με την «επιλογή» του πολιτικού συστήματος της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, είναι άμεσα αντίστοιχο με τον «πολιτισμό της μηχανής» που βιώνουμε. Αυτό τον μηχανισμό αντανακλά και εξυπηρετεί η πολιτειακή θέσμιση της κοινωνίας, έτσι παραγγέλθηκε στους «εφευρέτες» να την φτιάξουν και τον μηχανισμό της μηχανής, όπως αυτές εξελίσσονται, έχουν την εντολή να παρακολουθούν συστημικά μετεξελίσσοντας το πολιτικό σύστημα.



Πίσω και μέσα σε όλα αυτά αυτό που κρατά τους ανθρώπους δέσμιους της μηχανής είναι οι βιοτικές τους ανάγκες, οι πραγματικές και οι τεχνητές που έχουν σε πολλά να κάνουν με την ίδια την πυραμίδα και την διατήρηση ή διατηρησιμότητα του καθενός ως εξαρτήματος της μηχανής. Υποτίθεται ότι με την μηχανή ο άνθρωπος καταφέρνει να καλύπτει τις βιοτικές του ανάγκες για τον λόγο και αυτό ο άνθρωπος και η ίδια του η ζωή προσαρμόστηκαν πάνω στον ρυθμό και στον τρόπο λειτουργίας της μηχανής. Η ίδια του η κουλτούρα, η σκέψη, η νόηση είναι βαθύτατα επηρεασμένες από την μηχανή και τον τρόπο λειτουργίας της. Μάθαμε να λειτουργούμε όπως οι μηχανές, να υπάρχουμε από αυτές για αυτές σε ένα τρόπο ζωής αντίστοιχο, που μας επιβλήθηκε από τους ιδιοκτήτες και τους εντολείς τους μηχανικούς, που υλοποιούν την βούλησή τους.

Ο στόχος του συστήματος, ο στόχος των ιδιοκτητών καθορίζεται κάθε φορά από τους ίδιους, συνήθως λέγεται κέρδος, αλλά πίσω από αυτό βρίσκεται πάντα η διατήρηση της θέσης ισχύος τους , της εξουσίας τους στην πυραμίδα του συστήματος του «πολιτισμού της μηχανής». Για αυτό κάνουν το πάν για να την τροφοδοτούν συνεχώς και μάλιστα να την τροφοδοτούν σε ύλη και ανθρώπους ώστε να είναι συνέχεια πιο αποδοτική, διότι κέρδος σημαίνει μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας για τους ίδιους, δηλ. διατήρηση της ανισότητας της πυραμίδας.

Και οι «εφευρέτες»; τι γίνεται με τους «εφευρέτες»; Υπάρχουν ;

Υπάρχουν, θα απαντήσω, σε κάθε επίπεδο, από την ακραία επιστημονική σκέψη μέχρι την τέχνη και την διανόηση. Απλά όμως για να υπάρξουν, για να εξυπηρετήσουν την δική τους βιοτική μεταθανάτια ανάγκη πρέπει να είναι προσαρμοσμένοι στην λειτουργία της μηχανής.

Εμείς οι ίδιοι που στοχαζόμαστε, δεσμεύουμε την σκέψη μας, ώστε να βελτιώσουμε την μηχανή, όχι να την μετατρέψουμε σε κάτι άλλο ή να φτιάξουμε μια νέα μηχανή, αλλά να βελτιώσουμε την υπάρχουσα (δυστυχώς κατά κόρον τούτο συμβαίνει). Βλέπουμε τους εαυτούς μας ως κομμάτια της και οι «εφευρέσεις» μας έχουν ή αποκτούν αξία μόνο εάν αναφέρονται στην υπάρχουσα μηχανή. Τότε θεωρούνται επιλέξιμες, αξιόλογες, πρακτικές και πολλά άλλα συναφή. Αυτό έχουν τάξει οι ιδιοκτήτες, αυτό θέλουν οι μηχανικοί, αυτό εξυπηρετεί την μηχανή και το σύστημά της.

Σκεφτείτε ότι από τις χιλιάδες ίσως «εφευρέσεις» του ανθρώπου, επιλέγονται και χρησιμοποιούνται από τους ιδιοκτήτες μόνο όσες μπορούν να τύχουν κερδώας πρακτικής εκμετάλλευσης στο πλαίσιο της μηχανής. Οι άλλες μαζί με τους εφευρέτες τους μένουν στα αζήτητα, πετιούνται στον σωρό ως ανεδαφικές και άχρηστες όπως και οι δημιουργοί τους. Οσες έχουν επικίνδυνη για την πυραμίδα δυναμική και όσοι τις εφευρίσκουν αγοράζονται από τους ισχυρούς και είτε αχρηστεύονται είτε παραμένουν εφεδρείες για το μέλλον.

Οι ίδιοι οι «εφευρέτες» για να φτάσουν στον σκοπό τους που είναι η διαχρονική αντανάκλαση του ειδώλου τους στις κοινωνίες που για αυτούς θα σημαίνει τη νίκη επί του θανάτου, αναγκάζονται και να ασχολούνται με τις εφευρέσεις που «πουλάνε», δηλ. τις εφευρέσεις που εξυπηρετούν την μηχανή και κυρίως τους ιδιοκτήτες της. Διαφορετικά κινδυνεύουν να αποτελέσουν τμήμα των αζήτητων και των πεθαμένων μη «εφευρετών», δηλ. να έλθουν σε αντίθεση με αυτό που έχουν αντιληφθεί ως βιοτική τους ανάγκη.

Για να διατηρήσουν την θέση τους στην πυραμίδα οι ιδιοκτήτες έχουν εφεύρει και πιστά εφαρμόζουν και επεκτείνουν τους θεσμούς της βιομηχανικής ιδιοκτησίας, τους θεσμούς της αγοράς των δικαιωμάτων πάνω στις «εφευρέσεις». Οδεύουμε στο κόσμο όπου κάθετι πάνω στον πλανήτη θα είναι κατοχυρωμένο σε κάποιον ιδιοκτήτη. Οτιδήποτε άλλο θα κινδυνεύει να χαρακτηριστεί άχρηστο, εξωμηχανικό και επικίνδυνο. Δείτε π.χ. την λογική του χρόνου στις ταινίες του Θ. Αγγελόπουλου και πως την αντιμετωπίζουμε εμείς που είμαστε χρονισμένοι στους χρόνους και τους ρυθμούς του συστήματος της μηχανής … . Σκεφτείτε τον αγρότη που θα μπορούσε να αναβάλει μία ξυναριά για να κάνει ένα τσιγάρο και σκεφτείτε τι θα γινόταν εάν το ίδιο συνέβαινε με ένα εργάτη σε μία αλυσίδα παραγωγής. Σκεφτείτε τέλος τι θα γινόταν εάν κάποιος εφεύρισκε ένα χάπι με κόστος μηδέν (0) με το οποίο θα μπορούσαμε να τρεφόμαστε πλήρως ή μία ουσία με την οποία θα αλειφόμαστε και θα μπορούσαμε ούτε να κρυώνουμε, ούτε να ζεσταινόμαστε χωρίς να φοράμε ρούχα. Είναι σαφές ότι οι ιδιοκτήτες θα έσπευδαν να διατηρήσουν την θέση τους στην πυραμίδα, θα έσπευδαν να αγοράσουν το χάπι ή την ουσία, να εγκαθιδρύσουν αποκλειστικά δικαιώματα για να μπορέσουν με τους μηχανικούς τους να δομήσουν τον κόσμο της μετα-μηχανής , το «κόσμο του χαπιού» ώστε να διατηρήσουν την εξουσία τους , ακόμα και να την επαυξήσουν. Διαφορετικά θα κατέρρεε το σύστημά τους, η μηχανή τους θα ήταν άχρηστη …

Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε στο εγγύς μέλλον να συμβεί με την βιοτεχνολογία την οποία σπεύδουν να αγκαλιάσουν και να έχουν την αποκλειστική της κυριότητα και μάλιστα υπό όρους μυστικούς και άδηλους. Η δημιουργία ενός νέου όντος ή ενός ιού θα μπορούσε να αλλάξει δραματικά την εικόνα του πλανήτη και το μέλλον του ανθρώπου, θα μπορούσε να χαρίσει, αλλά και να στερήσει την ζωή, θα μπορούσε να έχει καταλυτική επίδραση στον τρόπο που βλέπουμε τις βιοτικές μας ανάγκες και συνεπώς τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούμε. Ευρισκόμενη στα χέρια και στον έλεγχο λίγων, η βιοτεχνολογία γίνεται ένα άμεσα επικίνδυνο όπλο.



Γ. Και οι κοινωνίες; Οι άνθρωποι ;



Εχω γράψει πολλές φορές, όσα έχω στοχαστεί. Κατηγορήθηκα από συντρόφους γιατί στο δικό μου όραμα για το αύριο δεν μιλάω για εργαζόμενους, αλλά για το σύνολο της κοινωνίας. Δεν μιλάω μόνο για αυτούς, όχι γιατί δεν τους συμμερίζομαι – το αντίθετο – δεν μιλάω γιατί οι άνθρωποι εργαζόμενοι (ίσως καλύτερα μισθωτοί σκλάβοι ή νεόδουλοι) είναι μόνο δημιουργήματα του πολιτισμού της μηχανής, ενός τμήματος της ανθρώπινης ιστορίας και τέτοια κομμάτια του πολιτισμού της μηχανής είμαστε όλοι όσοι δεν ανήκουμε στους «ιδιοκτήτες». Είμαστε εξαρτήματα του συστήματος της μηχανής παραγωγής και απότοκα του τρόπου λειτουργίας της. Δεν μπορώ λοιπόν, δεν μπορώ να σκέφτομαι αποκλειστικά με όρους μηχανής, ειδικά όταν η «μηχανή» μπορεί να αντικατασταθεί με κάτι άλλο, από τους ιδιοκτήτες του συστήματός της.

Το ζήτημα είναι για μένα ακόμα ευρύτερο και αναφέρεται στην πυραμίδα που είναι παλιά και αιώνια : θα πρέπει να γκρεμίσουμε την πυραμίδα, να αντικαταστήσουμε σύντομα τους ιδιοκτήτες της μηχανής με μία κοινή και ίση κοινωνική ιδιοκτησία, θα πρέπει να τους απονευρώσουμε από τα υλικά, τις δυνάμεις που συγκροτούν το σύστημα δυνάμεων της πυραμίδας και την κρατούν όρθια. Μόνο με τον τρόπο αυτό θα μπορούμε ως κοινωνίες, ως ίσοι άνθρωποι να ορίσουμε το μέλλον μας, να το κάνουμε καλύτερο και ουσιαστικό.

Αυτή είναι άλλωστε και η πολιτική μας διαφοροποίηση, δεν είναι οι όροι αριστερά – δεξιά που αντιστοιχούν ευθέως στην λειτουργία της μηχανής, για μένα ο αιώνιος και βαθύτερος όρος διαχωρισμού είναι αυτών που θεωρούν πρώτιστο σκοπό την συνολική κοινωνική πρόοδο και αυτών που θεωρούν πρώτιστο σκοπό την ατομική πρόοδο.



Φυσικά αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε σκοτώνοντας τον πολιτισμό, γκρεμίζοντας τους εφευρέτες και την αξία της εφεύρεσης, το αντίθετο, θα πρέπει να βοηθήσουμε τους εφευρέτες να δουν το είδωλό τους στο αιώνιο γίγνεσθαι. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να κινηθούμε προς κοινωνίες και ζωές στερημένες, να ξαναγυρίσουμε στο κρύο, την πείνα, το άροτρο, τις θανατηφόρες ασθένειες, πρέπει να κινηθούμε προς τα μπροστά, αλλά σε ένα μέλλον που θα ανήκει σε όλους και θα καλύπτει τις βιοτικές τους ανάγκες με τον πιο άκοπο και άμεσο τρόπο.

Για τον λόγο αυτό ζήτησα ως ελάχιστο μέσο, ως στόχο, την εγγύηση των βιοτικών αναγκών, ότι κάθε άνθρωπος που θα γεννηθεί να έχει εγγυημένες τις βιοτικές υλικές του ανάγκες και τις ψυχικές συνάμα, ως απότοκο της κοινωνικής ισότητας. Αυτή είναι μια πάγια αρχή για όλες τις πιθανές λύσεις και εξελίξεις γιατί είναι η αρχή που απελευθερώνει τον άνθρωπο από τις εξαρτήσεις που αφορούν τις βιοτικές του ανάγκες, που γεννιούνται από την φύση του, ως κοινός φυσικός νόμος για όλους και κανείς άλλος άνθρωπος δεν έχει το δικαίωμα να εκμεταλλεύεται.

Η δεύτερη πάγια αρχή έχει να κάνει με το σύστημα της πυραμίδας και της μηχανής, με τον ίδιο τον μηχανισμό και λέγεται άμεση, πραγματική δημοκρατία των ίσων ανθρώπων, των ίσων δυνατοτήτων όλων .



Δ. Νομίσατε πως τέλειωσα εδώ ; σε ημιτελή ευχολόγια ; όχι φίλες και φίλοι. Θα σας γράψω και πολλούς τρόπους, μεθόδους και πρακτικές για να μπορέσετε να διαλέξετε, να συνδυάσετε, να προχωρήσετε με στέρεα βήματα.



Δ.1. Το πρώτο βήμα, ο πρώτος τρόπος, αφορά την ίδια την μηχανή και όσα είναι κτισμένα πάνω σε αυτή, εννοώ και την πυραμίδα. Πέρα από την εγγύηση των βιοτικών αναγκών και την πραγματική δημοκρατία, μπορούμε να λειτουργήσουμε την μηχανή με το όσο πιο δυνατό ίσο τρόπο.

Αυτός ξεκινά από την κοινή κοινωνική ιδιοκτησία της και επειδή είναι δύσκολο να αγοράσουμε τις μηχανές των άλλων, θα ήταν προτιμότερο να φτιάξουμε τις δικές μας μηχανές της κοινής ιδιοκτησίας, της κοινής διοίκησης των μετεχόντων σε αυτή και του κοινωνικού ελέγχου και παρέμβασης. Εχω γράψει για αυτό και θα το αναλύσω και στο μέλλον.

Με τον τρόπο αυτό, η πυραμίδα μετατρέπεται ως σχήμα καθώς αποκτά πολλούς συλλογικούς κατοίκους στα ψηλά της επίπεδα, είναι αυτοί που έρχονται από την βάση της. Χάνοντας την βάση της η πυραμίδα αποκτά ένα επίπεδο γίνεται ένα παραλληλόγραμμο μονοεπίπεδο σχήμα.

Για να απονευρώσουμε τις σημερινές πυραμίδες από τους νευρώνες που τις συγκρατούν και τις ορίζουν, υπάρχει ένας κύριως τρόπος, οι δικές μας μηχανές πρέπει να παράγουν βιοτικά αγαθά, πρέπει να λειτουργούν χωρίς οικονομικό κέρδος. Γιατί νευρώνας της πυραμίδας εξουσίας των άλλων, αυτό που στηρίζει την μηχανή τους, την συντήρηση, διατήρηση και την εξέλιξή της είναι η ισχύς που παράγει το οικονομικό κέρδος.

Το δικό μας «κέρδος» στην πρώτη φάση πρέπει να είναι μόνο τα λειτουργικά έξοδα που θα δίνουν τόσο στους συντελεστές της μηχανής, όσο και στην κοινωνία το δικαίωμα να απολαμβάνουν άνετα τα αγαθά που θα στηρίξουν τις βιοτικές τους ανάγκες. Ετσι θα τραβήξουμε τους ανθρώπους από την λογική της πυραμίδας και από την μηχανή της και θα τους φέρουμε στην δική μας μηχανή, στην μηχανή της ζωής. Με το ίδιο τρόπο θα κάνουμε την μηχανή της πυραμίδας να παύσει να εργάζεται, με την συσσώρευση αζήτητων αγαθών στις αποθήκες της.

Στόχος είναι να πλατύνουμε τα κοινωνικά αγαθά (υλικά και πνευματικά), παράγοντας πολλά περισσότερα σε εύρος αντικειμένου, ποιότητα και ποσότητα ώστε να τα καταστήσουμε κοινό ίσο κτήμα όλων και πράγματα που δεν έχει αξία να τα παράγει η κερδοσκοπική μηχανή της πυραμίδας.

Στην απλή λύση αυτή της ελεύθερης παράλληλης ανταγωνιστικής λειτουργίας είναι βέβαιο πως θα σπαταλήσουμε ανθρώπινες δυνάμεις και στο τέλος να κουράσουμε και να κουραστούμε, να καταστρέψουμε τις μηχανές μας. Είναι βέβαιο ότι οι άνθρωποι της πυραμίδας με την ισχύ τους έχουν φροντίσει να ελέγχουν ανθρώπους, συστήματα, ακόμα και τις μηχανές ή τις μη μηχανές της επόμενης ημέρας με το σύστημα της ευρεσιτεχνίας. Αυτό καθιστά την θέση μας ακόμα δυσχερέστερη και τον αγώνα μας ακόμα πιο σκληρό. Πέραν τούτου οι άνθρωποι της πυραμίδας θα έχουν τότε δύο λύσεις : είτε ένα πραγματικό πόλεμο που θα στοχεύει σε εμάς και τις μηχανές μας είτε ένα οικονομικό πόλεμο που θα τους οδηγήσει να πωλούν χωρίς κέρδος ή τέλος θα τους κάνει να αξιοποιήσουν τις εφευρέσεις που κατέχουν για να κάνουν την μηχανή μας προϊστορικό απολίθωμα (σας θυμίζει τίποτα από Σοβιετική Ενωση; Ή έστω από σοσιαλδημοκρατία; ). Το τι μπορεί ή πρέπει να συμβεί στον πόλεμο αυτό θα το γράψω και παρακάτω.

Όμως η λύση αυτή, αν και πιο απλή και εύκολη στην εφαρμογή της κρύβει καθώς βλέπετε πολλούς κινδύνους αποτυχίας και συνθηκολόγησης με επαχθέστερους για την κοινωνία όρους. Ενας απαραίτητος όρος για να υπάρχει έστω μία πιθανότητα επιτυχίας στην εκδοχή αυτή είναι αυτός που έθεσα στο κείμενο για το κίνημα του Ανθρώπου. Είναι όρος που πρέπει να εφαρμοστεί σε κάθε λύση: είναι ο θεσμός της κοινωνικής ευρεσιτεχνίας, της κοινωνικής ιδιοκτησίας της εφεύρεσης, είναι ένα κλειδί για το μέλλον. Στο πλαίσιο αυτό και σε κάθε πλαίσιο μετάβασης πρέπει να χαρίσουμε στους «Εφευρέτες» το δικαίωμα να δουν το είδωλό τους στον καθρέπτη της ιστορίας, να γεννήσουν για εμάς, για τις κοινωνίες, να ξεπεράσουν ακόμα και την μηχανή και να φτιάξουν απερίσπαστοι τις μετά-μηχανές, τις μηχανές του ανθρώπου που θα λειτουργούν σύμφωνα με μία λογική εναρμονισμένη στην φύση, την αειφορία και τον προσανατολισμό στην ουσιωδώς ανθρώπινη λογική/αίτημα για κάλυψη των βιοτικών αναγκών με την μικρότερη δυνατή ανθρώπινη ανάλωση.

Το σύστημα της ελεύθερης κοινωνικής ευρεσιτεχνίας συναντά ένα τεράστιο πρόβλημα που θα πρέπει εκ των προτέρων στοιχειωδώς να ρυθμιστεί: το περιεχόμενο της κοινωνικής ιδιοκτησίας δεν είναι δυνατόν να τύχει ατομικής εκμετάλλευσης. Ακόμα όμως και στην λύση αυτή κανείς δεν μας βεβαίωνει ότι κάποιος ιδιοκτήτης της άλλης πυραμίδας δεν θα υποκλέψει την κοινωνική ιδιοκτησία και μέχρι να έλθει η αντίδραση να έχει δημιουργήσει νέες ισχυρότερες μηχανές και πυραμίδες.



Δ.2 Σαν δεύτερο σύστημα λύσης θα πρότεινα κάτι ριζοσπαστικότερο, που και πάλι ξεκινά να στηρίζεται στην μηχανή, στο σήμερα δηλαδή. Ξεκινά από τα αυτονόητα της δημοκρατίας, της προσπάθειας κάλυψης των βιοτικών αναγκών όλων των ανθρώπων και του πλατέματος της κοινωνικής ιδιοκτησία πάνω στα αγαθά.

Εχει ως βασικό όρο για την εφαρμογή της, την επάνοδο της πολιτικής εξουσίας πάνω στην μηχανή και στην λειτουργία της πυραμίδας. Οι μηχανικοί πλέον δεν πρέπει να είναι εντολοδόχοι των ιδιοκτητών της μηχανής, αλλά του λαού που δημοκρατικά αποφασίζει.

Μην ξεχνάμε ότι σήμερα η λεγόμενη αγορά, δηλ. στην ουσία οι ιδιοκτήτες της μηχανής, παρότι στην ουσία αποτελούν ένα κοινωνικό μηχανισμό επί κέρδει προμήθειας βιοτικών αγαθών (πραγματικών και κοινωνικά τεχνητών) έχουν αποκοπεί από το σώμα του κοινωνικού ορισμού, δεν ακολουθούν τους νόμους της εκάστοτε Πολιτείας, αλλά λειτουργούν εξωθεσμικά, με κανόνες και νόμους που παράγουν οι ίδιοι κατά το συμφέρον τους. Εχουν δε μετατραπεί όχι μόνο σε απλό εξωθεσμικό αυτορυθμιζόμενο παράγοντα, αλλά επειδή ελέγχουν τα βιοτικά αγαθά σε όλες τους τις φάσεις (παραγωγής και κατανάλωσης), ελέγχουν και τους ανθρώπους, ελέγχουν και τις κοινωνίες σχεδόν ολικά. Η απαίτηση της επανόδου της «αγοράς» στο μηχανισμό της κοινωνίας και του συνολικού ελέγχου της από αυτή είναι δίκαιη και εφικτή ακόμα και αποτελεί απαραίτητο συστατικό στοιχείο και εργαλείο για να προχωρήσει κάποιος στην παρούσα λύση. Είναι επίσης απαραίτητος για να έχει ελπίδες επιτυχούς έκβασης και η 1^η πιο πάνω λύση. Ο φθοροποιός και επικίνδυνος για όλους πόλεμος μπορεί να μην υπάρξει, εάν καταφέρουμε και πάρουμε με την δημοκρατία τα κλειδιά του εργοστασίου τους.

Στην λύση αυτή είναι αναγκαίο να χτίσουμε μια πραγματικά νέα κοινωνική οικονομία, μια οικονομία με κέντρο τον άνθρωπο και τις βιοτικές ανάγκες του, ιδίως διότι όλη αυτή η συζήτηση και αναζήτηση δεν θα είχε ξεκινήσει, εάν δεν θέλαμε να αξιώσουμε τον άνθρωπο, να του διασφαλίσουμε τα απαράγραπτα ίσα δικαιώματά του σε μία πορεία ανθρώπινης ελευθερίας και κοινωνικής συντροφικότητας. Ο άνθρωπος τίθεται ως πρώτιστη αξία στο επίκεντρο κάθε λύσης και οι λύσεις πρέπει να εξυπηρετούν το μόνο νόμο που τον διέπει, τις βιοτικές του ανάγκες, υλικές και άυλες, ατομικές και κοινωνικές.

Η κοινωνική οικονομία πρέπει να έλθει και να αποκαταστήσει την αμεσότητα στην σχέση ανθρώπων και αγαθών, να καταργήσει την αξιακή και υπεραξιακή θεώρηση των αγαθών. Τα αγαθά παράγονται από ανθρώπους για να καταναλώνονται επίσης από ανθρώπους. Η παρέμβαση του αξιακού/υπεραξιακού παράγοντα ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση πρέπει να καταργηθεί, γιατί είναι πραγματικά η μήτρα των δεινών του πλανήτη, της φτώχειας, του πολέμου, του θανάτου.

Δεν μπορεί να ορίζεται από την «αγορά» τι θα παραχθεί και που; Ποια θα είναι η αξία του ; πόσα θα πάρει και εάν θα επιβιώσει ο παραγωγός και πόσο θα το αγοράσει ο καταναλωτής και ποιος καταναλωτής ή πόσες ώρες πρέπει να εργαστεί για να αποκτήσει το αγαθό αυτό.

Η δική μας κοινωνική οικονομία στηρίζεται στην μέτρηση των βιοτικών αναγκών κάθε ανθρώπου από την επιστήμη, στην θέσπιση ακόμα και τεχνητών απολαυστέων αναγκών με απόλυτα δημοκρατικές αποφάσεις και στην οργάνωση και προσανατολισμό της παραγωγικής διαδικασίας, ώστε να παράγονται τα αγαθά αυτά και να διατείθενται άμεσα στους ανθρώπους.

Σκοπός είναι να γίνει η ζωή όλων ουσιαστική, να μην αναλώνονται άνθρωποι και δυνάμεις σε ετεροκαθοριζόμενα παιχνίδια ανταγωνισμού και αξιακών/υπεραξιακών παιχνιδιών.

Σκοπός είναι να μην αναλώνουμε την φύση (γιατί η μηχανή του καπιταλισμού σε αυτή στηρίζεται για την τροφοδοσία της και αδιαφορεί για αυτή κατά την ενεργειακή τροφοδοσία της και την υπερπαραγωγική της ασυδοσία της παραγωγής απορριμάτων), αλλά να την διασώσουμε αφού αποτελεί το φυσικό μας περιβάλλον παραδίδοντάς την στις επόμενες γενιές καλύτερη από την αθλιότητα του σήμερα.

Μια παραγωγική οικονομία που παράγει με όρους αειφορίας μόνο αυτό που χρειάζονται οι άνθρωποι για να ζούν σε ένα καλύτερο κόσμο χωρίς να αναλώνονται σε αξιακά/υπεραξιακά παιχνίδια και ανταγωνισμούς.

Μια παραγωγική οικονομία που είναι συνολικά κοινωνική και επιμερίζει στον καθένα την εργασία με γνώμονα την βούλησή του και σε περίπτωση διαφωνίας την δημοκρατική απόφαση όλων.

Μια δημοκρατική κοινωνική οικονομία που προσανατολίζεται στην παραγωγή, απελευθερώνει τους ανθρώπους, αξιοποιεί θετικά την βούληση και τις δυνατότητές τους και ενισχύει την πραγματική οικονομία απελευθερώνοντας χιλιάδες ανθρώπους από την παροχή υπηρεσιών (εάν το δείτε πραγματιστικά τεράστιες δυνάμεις σπαταλιούνται στην παροχή υπηρεσιών και μάλιστα για καθαρά ανταγωνιστικούς σκοπούς).

Μια δημοκρατική κοινωνική οικονομία που απελευθερώνει τον άνθρωπο από τον θεσμό της ντροπής, την μισθωτή δουλεία που την αποκαλούν εργασία.

Μια οικονομία που εκμεταλλεύεται σε όφελος των ανθρώπων και των κοινωνιών κάθε επίτευγμα της επιστήμης. Στο πλαίσιο αυτό ο θεσμός της κοινωνικής ευρεσιτεχνίας είναι ο μοναδικός επιτρεπτός και είναι ευνόητο ότι δεν θα μπορεί να υπάρξει ιδιωτική εκμετάλλευση. Μπράβο σήμερα στους συντελεστές του ανοικτού δωρεάν λογισμικού που δείχνουν ένα δρόμο, όμως τέτοιους ανθρώπους χρειαζόμαστε και στο αύριο, καθώς παρά την άμεση πραγματική δημοκρατία που θα έλθει να διαλύσει την γραφειοκρατία, η ίδια η υπάρχουσα λογική της βιομηχανικής μηχανής καταδυναστεύει την κοινωνική λειτουργία και την ανθρώπινη ύπαρξη. Ορίζει δηλ. όπως είδαμε μεγάλο μέρος της ανθρώπινης κοινωνικής δράσης και ζωής, αν όχι το σύνολό της.

Είναι σαφές ότι στην περίπτωση αυτή προσβλέπουμε στους «εφευρέτες», προσβλέπουμε και πρέπει να τους πείσουμε να ασχοληθούν με εφευρέσεις που θα καταργούν την ανάγκη της βιομηχανικής μηχανής, που θα πλαταίνουν τις δυνατότητες των ανθρώπων χωρίς να τους καταδυναστεύουν. Πρέπει να τους στηρίξουμε στην δημιουργία εφευρέσεων που στηρίζουν την ανθρώπινη ελευθερία και είναι κρίσιμος και σημαντικός ο ρόλος τους. Η ίδια η βιοτεχνολογία πρέπει να μπει σε μέτρα που δεν θα μπορούν να καταστρέψουν την ανθρώπινη ζωή ή την ζωή στον πλανήτη. Αυτή όμως είναι ένα άλλο κεφάλαιο σε όσα γράφω.



Δ.3 Εχω γράψει πολλά σε άλλα σημεία και αναλυτικότερα για την πρακτική εφαρμογή των λύσεων, των προτάσεων αυτών. Υπάρχει και μία ακόμα λύση ακόμα ριζοσπαστικότερη, αλλά πολύ πιο επικίνδυνη για την ανθρωπότητα και το μέλλον της. Θα στεκόμουν σήμερα στα ανωτέρω και κάποια στιγμή εάν νοιώσω την ανάγκη θα δημοσιεύσω και την τρίτη λύση – πρόταση. Οσοι κατάλαβαν το γραπτό μπορούν ήδη να διακρίνουν αδρά την λογική της 3^ης λύσης.



Ε. Θέλω όμως να μιλήσω για τον πόλεμο της 1^ης λύσης, όχι ότι με την 2^η δεν είναι δυνατόν να συμβεί, αλλά η 2^η λύση θα έχει ήδη αντικαταστήσει την πυραμίδα των ιδιοκτητών, θα τους έχει στερήσει την ισχύ.

Είναι σαφές ότι η ηπιότητα της 1^η λύσης προσφέρει δυνατότητες άμεσης εφαρμογής. Όμως οι πυραμίδες των ιδιοκτητών της μηχανής λειτουργώντας παράλληλα θα μπορούν να εκμεταλλευτούν μια σειρά από συγκριτικά πλεονεκτήματα που σήμερα διαθέτουν. Από την ισχύ του χρήματος, τον στρατό των λακέδων και την κατοχή των μηχανισμών έως την γνώση, την προετοιμασία του αύριο, την ευρεσιτεχνιακή κυριότητα. Εάν υπάρξει ανοικτός πόλεμος τα όπλα τους είναι πολλά και μπορούν να επιφέρουν συνολική καταστροφή των πάντων.

Εάν ο πόλεμος είναι μόνο οικονομικός, η πρόκληση ανασφάλειας στους ανθρώπους μαζί με όλα τα άλλα κτήματά τους είναι πιθανό να τους φέρει τη νίκη και μία νέα πανανθρώπινη κοινωνική σκλαβιά, ακόμα χειρότερη από την σημερινή.

Δεν το κρύβω πως είμαι οπαδός της 2^ης λύσης, ας είναι πιο δύσκολο να πείσεις τους ανθρώπους για αυτή, γιατί η 2^η λύση μπορεί να τελεσφορήσει για την ανθρωπότητα με περισσότερες πιθανότητες.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η 1^η είναι άχρηστη και ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να αφυπνίσει τους ανθρώπους και να μειώσει την ισχύ των πυραμίδων, ώστε να επιλεγεί ευκολότερα η μετάβαση στην 2^η λύση / φάση. Με όπλο την θεωρία των βιοτικών αναγκών μπορούμε να κατανοήσουμε τον άνθρωπο και εάν τον κατανοήσουμε μπορούμε να φτιάξουμε πράγματα που πραγματικά να είναι δικά του, να είναι η πόρτα για ένα καλύτερο μέλλον της ανθρωπότητας, το μέλλον του ανθρώπου … .



Ένα αποφασιστικό βήμα είναι να εφεύρουμε οι ίδιοι και να πάρουμε τους εφευρέτες με το μέρος μας, εκφράζοντας τον άνθρωπο και την προσβλέποντας στην συνολική πρόοδο της κοινωνίας είναι βέβαιο πως θα τα καταφέρουμε.