ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΚΛΑΜΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ «ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΟΥΣ»

Ιανουαρίου 20, 2009


ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΚΛΑΜΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ «ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΟΥΣ»

Κατηγορίες: ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΠΑΙΔΕΙΑ, ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ & ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ, ΚΟΜΜΑΤΑ & ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΚΟΜΜΑΤΑ, ΤΥΠΟΣ — dimkaramitsas @ 4:57 μμ
Tags: ΑΣΤΟΙ, ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΚΡΙΣΗ, ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΟΙ, ΜΜΕ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ



ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΚΛΑΜΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ «ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΟΥΣ»



Γελώ για να μην θυμώσω με την επικοινωνιακή μικρομεσαιολαγνεία που έχει πιάσει την κυβέρνηση, πολιτικά κόμματα και τους δημοσιογράφους. Τόνους δακρύων χύνουν και αποθέτουν πάνω στο μνήμα των μικρομεσαίων, πεθαμένων από καιρό και μάλιστα δια φόνου, που οι ίδιοι και οι πολιτικές τους απόψεις διέπραξαν.

Είναι πράγματι αστείο το μοιρολόϊ που οι θύτες, εν χορώ, έχουν στήσει πάνω από το μνήμα των θυμάτων τους, σαν να προσπαθούν να ξεγελάσουν την αλήθεια, την κοινωνική δικαιοσύνη. Στην κοινωνία της εικόνας μένουν τα δακρύβρεχτα σχόλια για την «λοκομοτίβα της ελληνικής οικονομίας» , τον «βασικό συντελεστή της παραγωγής στην χώρα», την «ψυχή της οικονομίας» και διάφορα άλλα ανόητα που ψηφοθηρικά και μόνο εκστομίζουν διάφοροι και διάφορες, δηλώνοντας μυξοκλαίγοντας, πως συμπάσχουν και με θλίψη αντικρίζουν το πτώμα και το μνήμα των μικρομεσαίων.

Βέβαια, έχω γράψει, πριν από καιρό πως, εάν κάποιος δολοφόνησε τους μικρομεσαίους, αυτός ήταν ο νεοφιλελευθερισμός και οι εν Ελλάδι εκφραστές και εφαρμοστές του.

Οι ίδιοι εκφραστές, μέσω της εκπομπής ενός άλλου καλού υπηρέτη του νέο-φιλελευθερισμού του δεξιού δημοσιογράφου Χατζηνικολάου, που φαίνεται πως κάτι πήρε για να σκηνοθετεί και να στήνει στις εκπομπές του τον χορό των δεξιών παραγοντίσκων , επιτέθηκαν στον εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ λέγοντάς του ομαδόν (με 1^ο τον σκηνοθέτη Χατζηνικολάου) πως για την καταστροφή των μικρομεσαίων ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό ο ΣΥΡΙΖΑ που στήριξε τις καταστροφικές πορείες στο κέντρο της Αθήνας !!!.

Απορώ : η πολύ μικρή την θεωρούν την Ελλάδα (3 δρόμοι των Αθηνών) ή πολύ μικρό εύρος έχει η βλακεία τους. Φυσικά, θα μπορούσε κάποιος να απαντήσει ότι αυτοί που εθίγησαν ήταν κατά βάση μεγάλα πολυκαταστήματα και εν συνολώ στην πλειοψηφία τους μεταπράτες εισαγόμενων προϊόντων.



Ας αφήσουμε λοιπόν τα επιτηδευμένα κροκοδείλια δάκρυα και ας δούμε την ουσία … .

Στις δεκαετίες του 1970 και 1980, οι μικρές παραγωγικές επιχειρήσεις εμφάνισαν μία άνθηση που τους προσέδωσε σημαντικό ποσοστό στο παραγωγικό γίγνεσθαι της χώρας. Εχοντας μία ατομική δυναμική, μικρό κόστος παραγωγής και προστατευτικούς θεσμούς στις εισαγωγές ξένων προϊόντων κατάφεραν, παρά τις λοιπές αντιξοότητες (π.χ. υψηλά επιτόκια) να δημιουργήσουν μια κάποια οικονομία. Η ίδια η κατάρρευση μεγάλων μονάδων τους πρόσφερε το έδαφος και στην εσωτερική αγορά. Το 1^ο καίριο πλήγμα ήλθε με την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Εκεί το έδαφος άρχισε να τρίζει … . Το 2^ο και τελικό πλήγμα ήλθε με το νέο-φιλελευθερισμό και την «παγκοσμιοποίηση» της οικονομίας. Η παραγωγική διάσταση των μικρομεσαίων σταμάτησε κάπου εκεί. Οσοι ελάχιστοι επιβίωσαν παραγωγικά έκαναν παράλληλα και τους μεταπράττες και περίμεναν την καταναλωτική κρίση των ημερών για να τους θέσει στην ιστορική μνήμη .



Στην πραγματικότητα δεν μπορούμε μιλάμε για μικρομεσαίους συνολικά και υπό το αυτό πρίσμα. Υπάρχει στην πραγματικότητα μια πολυδιάσπαση και διαφορετική εκτίμηση ανάλογα με το είδος της δραστηριότητας. Είναι πραγματικά πολύ διάφορη η θέση και η δραστηριότητα του εμπόρου ρούχων, του οπωροπώλη, του παντοπώλη από αυτή του παραγωγού ενδυμάτων, του παραγωγού ή μεταποιητή τροφίμων, του κατασκευαστή μικρών μηχανισμών.

Στην πραγματικότητα παραγωγική ουσιώδη οικονομία για την χώρα και θέση σε αυτή είχαν μόνο οι παραγωγοί και όχι οι μεταπράτες.

Οι παραγωγοί βίωσαν και πρώτοι το πρόβλημα, αυτοί εξαρθρώθηκαν πρώτοι για να ακολουθήσει σειρά μεταπρατών από τις πολυεθνικές μονάδες που εγκαταστάθηκαν στην χώρα μας. Καταπιέστηκαν όλοι από το μεγάλο κεφάλαιο (ημεδαπό και αλλοδαπό), την ελεύθερη κυκλοφορία του, τις ελεύθερες εισαγωγές, τον «ελεύθερο» ανταγωνισμό, την καταφυγή στον τραπεζικό δανεισμό, δηλαδή από το νέο-φιλελευθερισμό και τα απότοκά του. Καταπιέστηκαν και από την ίδια την δική τους φύση και τις τακτικές που ακολούθησαν. Πίσω από όλα αυτά, τεράστια και κεφαλαιώδης είναι η ευθύνη των ελληνικών κυβερνήσεων, που όχι μόνο με κανένα ουσιώδη τρόπο δεν τους στήριξε, αλλά και με σειρά υποχρεώσεων, γραφειοκρατικών και κατασταλτικών, τους έθεσε στο περιθώριο.

Οι περισσότεροι από όλους τους ανθρώπους αυτούς ξεκίνησαν από μία μικρή «μεγάλη ιδέα» (εξ ου και μικρομεσαίοι). Είδαν, φαντάστηκαν τον εαυτό τους επιτυχημένο επιχειρηματία με τις αστικές ανέσεις και την χρήση των συνεπαγόμενων για την άνοδο στην κοινωνία πυραμίδα, φετιχιστικών συμβόλων – αγαθών του καπιταλισμού. Ηθελαν να γίνουν αφεντικά, να αποκτήσουν την κατ’ τα κοινωνικώς ειωθότα άνοδο … .

Στην πραγματικότητα και πολύ πλήθυναν σε μία οικονομία που δεν παράγει και συντελεστές μιας αισχροκέρδειας κατάντησαν, ειδικά όταν άλλα κοινωνικά στρώματα απέκτησαν μία καταναλωτική οικονομική άνεση και ξεκίνησε η πορεία προς το «άνοιγμα των αγορών» (βλ. Ε.Ο.Κ.). Η κοινωνική υπεροψία του «μαγαζάτορα», του κοινωνικά ανώτερου κλπ. τους οδήγησε σε επιδείξεις «κιτσαρίας» και κοινωνικής υλικής υπεροχής.

Ισως κάποιοι από όλους να οδηγήθηκαν στο μικρομεσαίο εμπόριο από την ανεργία, ελπίζοντας … όμως αυτοί είναι οι λιγότεροι.

Δεν γράφω βέβαια για να τους τιμωρήσω, απλά θα πρέπει μερικά πράγματα να βγούν στην επιφάνεια. Προσωπικά δεν θεωρώ το μεταπρατικό εμπόριο σημαντικό συντελεστή σε μία πραγματική οικονομία. Η κοινωνία θα βρει τις λύσεις, πολιτικές ή οικονομικά αταβιστικές για να φθάσει στην προμήθεια των αγαθών. Βεβαίως θα προτιμούσα ένα εθνικό μηχανισμό και όχι τα μεγάλα πολυεθνικά κέντρα και τα σουπερμάρκετς, αλλά κάπου εκεί ξεκινούν οι πραγματικές πολιτικές ευθύνες.

Πρώτα από όλα δεν υπήρξε καμία ουσιαστική μελέτη βιωσιμότητας μιας μικρομεσαίας επιχείρησης από το κράτος. Μιας μελέτης που να επισημαίνει τα όρια βιωσιμότητας και να βοηθά στην κοστολόγηση. Σκόπιμο για να διευκολυνθούν οι ισχυροί της οικονομίας ή μη, αποτελεί μία κεφαλαιώδη παράλειψη του ελληνικού κράτους. Κάποια επαγγέλματα άντεξαν λόγω περιορισμού της αδειοδότησης, μετά επακολούθησε η καταστροφή. Εκεί π.χ. που υπήρχε ένας φούρνος, άνοιγαν δύο οι τρείς με αποτέλεσμα να κλείνουν όλοι ή κάποιοι απλώς να επιβιώνουν χωρίς καμία δυνατότητα εξέλιξης.

Επίσης δεν υπήρξε καμία συνδρομή στην παραγωγική διάσταση ή και τον μετασχηματισμό όσων ασχολούνταν με την παραγωγή. Ας πάρουμε ως παράδειγμα μία τυπική μικρή παραγωγική επιχείρηση όπως αυτή της βιοτεχνίας ρούχων. Ο καθένας κυριολεκτικά έκανε ό,τι του κατέβαινε από το κεφάλι ή ό,τι διάβαζε στα ξένα περιοδικά μόδας. Καμία συνδρομή από το κράτος, που είναι οι παραγωγικές σχολές που θα έβγαζαν σχεδιαστές ρούχων; που είναι οι σχολές για τον έλεγχο των υλικών; που είναι οι σχολές που θα δίδασκαν από την τεχνική της ραφής, μέχρι την διόρθωση ή την δημιουργία μηχανών ραφής; Όλα αυτά τα κάλυπτε συνήθως ο ίδιος ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας. Το κράτος ποτέ δεν φρόντισε να ενισχύσει και να συνδράμει ουσιαστικά την παραγωγική διαδικασία … .

Εάν σε όλα αυτά προσθέσουμε τα προηγούμενα, αλλά και τα μεγάλα επιτόκια που απέτρεπαν κάθε σκέψη για ανανέωση μηχανημάτων ή επέκταση, την έλλειψη επιμόρφωσης, το σαφάρι της γραφειοκρατίας και των ελεγκτικών μηχανισμών, την διαπλοκή, την ευνοιοκρατία, την ανεξέλεγκτη λειτουργία παρανόμων μικρομεσαίων … στήνουμε εν ολίγοις το σκηνικό που εξηγεί την πορεία προς τον θάνατο της μικρομεσαίας επιχείρησης ή οποία ποτέ δεν κατάφερε για τους λόγους αυτούς να ξεπεράσει τα τοπικά επίπεδα.

Αντίθετα, όλοι στράφηκαν κατά του κόσμου της εργασίας, των εργαζομένων θεωρώντας κάθε αύξηση αποδοχών ως αιτία της καχεξίας. Εάν έβλεπαν κάποιες άλλες μεσογειακές χώρες θα καταλάβαιναν πως δεν είναι το πρόβλημα στον εργαζόμενο, διότι συνάμα αυτός είναι και καταναλωτής. Το αντίθετο, ο εργαζόμενος που νοιώθει αξιωμένος για αυτό που κάνει εργάζεται καλύτερα, πιο υπεύθυνα και προσπαθεί να εξελίξει την εργασία του. Εάν αισθάνεται ως σκουπίδι και ως αναγκαίο κακό είναι σίγουρο πως θα αδιαφορήσει … . Μια ματιά σε όσους επιβίωσαν αποδεικνύουν τις πραγματικές αιτίες για την ανωτέρω κατάσταση.

Σε κάθε περίπτωση τα επιδόματα απλώς παρατείνουν τον κύκλο της φαυλότητας και χρεώνουν και πάλι την κοινωνία με τα ημαρτημένα άλλων. Δεν είναι δυνατόν ο εργαζόμενος κόσμος, η βάση της κοινωνίας να χρεώνεται την διαιώνιση μιας κατάστασης που ως έχει δεν οδηγεί πουθενά και θα επιφέρει μεγαλύτερες επιβαρύνσεις στην οικονομία της χώρας και σε ευαίσθητους τομείς όπως τα ασφαλιστικά ταμεία. (Αποκαλύπτεται μάλιστα πλήρως η κυβερνητική φαυλότητα, όταν με ελάχιστα από τα δις που δόθηκαν στις τράπεζες θα λυνόταν το ασφαλιστικό πρόβλημα σε βάθος εκατονταετίας.)

Όμως και λύσεις υπήρχαν και λύσεις μπορούν να υπάρξουν. Μέσα σε όλα τα υπόλοιπα, που εσκεμμένα κατ΄ εμέ παραλήφθηκαν για να ευνοηθούν άλλοι, ισχυροί, ήταν στο παρελθόν η δημιουργία ενός πλαισίου συνένωσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δημιουργίας δικτύων, ιστών οικονομίας και άλλων πρακτικών που θα μπορούσαν να ισχυροποιήσουν το πλαίσιο αντίστασης και λειτουργίας των μικρομεσαίων και εν τέλει να τους δώσουν το δικαίωμα να δουν με άλλες προοπτικές το μέλλον.



Στην σημερινή τους διάσταση οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στηρίζονται στην αυταπασχόληση ή στην οικογενειακή απασχόληση και βαίνουν προς την ουσιαστική τους αδρανοποίηση εις όφελος μεγάλων μορφωμάτων. Σύντομα και οι τελευταίοι θα μετατραπούν σε υπαλλήλους πολυεθνικών, που θα έλθουν να εκμεταλλευτούν την γνώση τους πάνω στο αντικείμενο της δραστηριότητάς τους. Μια ματιά στην στρατιά των κατεστραμμένων ποινικά υπόλογων ψιλικατζήδων και λοιπών μικρομεσαίων που ξεκίνησαν με μία ευκαιριακή κρατική επιδότηση δείχνει το μέγεθος του προβλήματος. Υπάρχει βέβαια πληθωρισμός μεταπρατών εμπόρων στην χώρα μας και αυτό περιπλέκει τις δυνατές λύσεις.

Ενας ορθολογικός κρατικός σχεδιασμός στηριγμένος στην γνώση, στο σχέδιο παραγωγής γνώσης που έχω αναφέρει αλλού, μπορεί να δώσει τα αναγκαία στοιχεία της βιωσιμότητας.

Όμως το μόνο που μπορεί να βγάλει την οικονομία και την κοινωνία από το τέλμα είναι ο σχεδιασμός ενός μοντέλου παραγωγικής και διαχειριστικής αυτοδιαχείρισης και ενός παράλληλου ιστού / δικτύου προμήθειας αγαθών που θα έλθει να στηριχθεί και να δεθεί με την παραγωγική διάσταση της οικονομίας και να την ενισχύσει και ταυτόχρονα θα επιτύχει να αντιταχθεί και να αποτελέσει ισχυρό αντίβαρο στην επέλαση των πολυεθνικών κεφαλαίων. [1]

Χρειάζεται αναγκαία η κρατική συνδρομή με την δημιουργία τέτοιων νομικών και ουσιαστικών πλαισίων κοινωνικής οικονομίας κατά το πρότυπο της αυτοδιαχείρισης και στήριξης μέσα από την διαδικασία που ονομάζω «πλάτεμα της γνώσης». Στο πλαίσιο της γνώσης η ίδια η επιμόρφωση των μετεχόντων μπορεί να τους παράσχει την δυνατότητα επιτυχίας. Η ίδια η επιμόρφωση, όσων πραγματικά δεν μπορούν να χωρέσουν στην οικονομία των υπηρεσιών, θα έλθει να στηρίξει την παραγωγική διάσταση και απασχόλησή τους, στην οικονομία των παραγωγών.

Σε αμφότερες τις περιπτώσεις, η κοινωνία με την ενεργό συμμετοχή της μέσα από τους θεσμούς άμεσης δημοκρατίας που έχουν προταθεί θα έχει τον δικό της ουσιαστικό ρόλο στην επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων.

Οφείλουμε να δούμε κατάματα την πραγματικότητα, την ουσία και την καρδιά του προβλήματος και να δώσουμε πραγματικές πολιτικές λύσεις που θα εγγυώνται το μέλλον.

Με πασαλείμματα και ψεύτικα δάκρυα από τους θήτες και τους εκφραστές του αδηφάγου (τρεφόμενου με ανθρώπους) νέο-φιλελευθερισμού δεν δίνονται λύσεις. Λύση δεν είναι οι δανεισμοί εις βάρος της κοινωνίας, εις βάρος των πολλών και των μελλοντικών γενιών.

Λύση είναι το χτίσιμο μιας πραγματικής οικονομίας που να έχει κέντρο της τον άνθρωπο, μιας κοινωνικής δημοκρατικής οικονομίας των πολλών ίσων συντελεστών και όχι των ολιγαρχιών και των συν αυτοίς.

Η ευθύνη των διαχειριστών της πολιτικής εξουσίας είναι καίρια και μεγάλη.

Ας δώσουμε στο μέλλον μας μιαν ελπίδα.





[1] Στο ανωτέρω πλαίσιο ίσως να έπρεπε να τεθεί και το ζήτημα ποινικής αμνήστευσης όσων οφείλουν από αντικειμενική αδυναμία χρηματικά ποσά στο δημόσιο και σε ασφαλιστικούς φορείς, χωρίς να υπάρχει παραγραφή των χρεών.